છેલ્લા તબક્કાનું મતદાન પૂરું થઇ જવા સાથે જ ટીવી ચેનલો પર એક્ઝિટ પોલના વર્તારા શરૂ થઇ ગયા છે. આ એક્ઝિટ પોલમાં ચાર સરવેમાં એનડીએના વિજયના સંકેત આપવામાં આવ્યા છે. કયા કયા પોલે કોને કેટલી બેઠક મળશે એવી આગાહી જાણવી હોય તો આ રિપોર્ટ ધ્યાનથી વાંચો.

એક્ઝિટ પોલ પર નજર કરીએ તો વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીના નેતૃત્વમાં ભાજપ સતત ત્રીજી વખત સરકાર બનાવતી દેખાઈ રહી છે. પોલ ઓફ પોલમાં એનડીએને 350 સીટો મળતી દેખાઈ રહી છે, જ્યારે ઈન્ડિયા ગઠબંધન 125-130 સીટો સુધી સીમિત જણાય છે.

જન કી બાતના એક્ઝિટ પોલમાં NDAને મહત્તમ 362-392 બેઠકો મળવાનો અંદાજ છે. જેમાં વિપક્ષી ભારત ગઠબંધનને 141-161 બેઠકો મળવાનો અંદાજ છે. એ ઉપરાંત ઈન્ડિયા ન્યૂઝ-ડી ડાયનેમિક્સનું અનુમાન છે કે એનડીએને 371 સીટો મળશે. ઈન્ડિયા એલાયન્સ 125 સીટો જીતી શકે છે અને અન્ય 47 સીટો જીતી શકે છે.

રિપબ્લિક ભારત મેટ્રિક્સના એક્ઝિટ પોલ અનુસાર, ભાજપને 353-368 બેઠકો અને ઈન્ડિયા એલાયન્સને 118-133 બેઠકો મળી શકે છે. રિપબ્લિક ટીવી-પી MARQ એ એક્ઝિટ પોલમાં NDA માટે સૌથી ઓછી બેઠકો જાહેર કરી છે. રિપબ્લિક TV-P MARQ અનુસાર, આ લોકસભા ચૂંટણીમાં NDA 359 સીટો જીતી શકે છે, ઇન્ડિયા એલાયન્સ 154 સીટો અને 30 અન્ય સીટો જીતી શકે છે.

આ લોકસભા ચૂંટણીમાં ભાજપ 400થી વધુના નારા સાથે ચૂંટણી લડી રહી હતી. આ ચાર એક્ઝિટ પોલમાં એનડીએ 400ને પાર કરતી જોવા મળી નથી. જો કે, જન કી બાત એક્ઝિટ પોલે ભાજપને મહત્તમ 362-392 બેઠકો આપી છે, જે 400ની નજીક છે.

આ ચાર એક્ઝિટ પોલમાં કયા પક્ષનો થયો જયજયકાર ? 

લોકસભાની ચૂંટણીની તારીખોની જાહેરાત પછીના બે મહિનામાં, અમલીકરણ એજન્સીઓએ દેશભરમાંથી લગભગ 9,000 કરોડ રૂપિયાની રોકડ, દારૂ, ડ્રગ્સ, કિંમતી ધાતુઓ અને 'ફ્રીબીઝ' જપ્ત કરી છે. આ રકમ સમગ્ર 2019ની સામાન્ય ચૂંટણીના સમયગાળા દરમિયાન કરવામાં આવેલી કુલ જપ્તી કરતાં અઢી ગણી વધારે છે. આગામી બે અઠવાડિયામાં મતદાનના વધુ ત્રણ રાઉન્ડ સાથે, આ સામાન્ય ચૂંટણી દરમિયાન જપ્તીની કુલ સંખ્યામાં વધારો થવાની ધારણા છે.

શનિવારે જાહેર કરાયેલા ચૂંટણી પંચના ડેટા અનુસાર, કુલ રૂ. 8,889 કરોડની જપ્તીમાં ડ્રગ્સ અને નાર્કોટિક્સનો હિસ્સો લગભગ 45 ટકા છે, ત્યારબાદ 'ફ્રીબીઝ' 23 ટકા અને કિંમતી ધાતુઓ 14 ટકા છે. એજન્સીઓએ 849 કરોડ રૂપિયા રોકડા અને 815 કરોડ રૂપિયાની કિંમતનો 5.4 કરોડ લિટર દારૂ પણ જપ્ત કર્યો છે. તમામ રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોમાં, મૂલ્યની દ્રષ્ટિએ ગુજરાતમાં લગભગ રૂ. 1,462 કરોડની જપ્તી કરવામાં આવી હતી, જેનું મુખ્ય કારણ ગુજરાત ATS, નાર્કોટિક્સ કંટ્રોલ બ્યુરો અને ભારતીય કોસ્ટ ગાર્ડ દ્વારા હાથ ધરવામાં આવેલા સંયુક્ત ઓપરેશનને કારણે રૂ. 892 કરોડની કિંમતની ડ્રગ્સની ત્રણ મોટી જપ્તી હતી. આ યાદીમાં રાજસ્થાન બીજા ક્રમે છે જ્યાં એન્ફોર્સમેન્ટ એજન્સીઓ દ્વારા લગભગ રૂ. 757 કરોડની કિંમતની મહત્તમ 'ફ્રીબીઝ' જપ્ત કરવામાં આવી હતી.

દારૂની ગેરકાયદેસર હિલચાલના સંદર્ભમાં, કર્ણાટક લગભગ 1.5 કરોડ લિટર દારૂ જપ્ત કરીને ટોચ પર છે, ત્યારબાદ મહારાષ્ટ્ર છે. અહીંથી અંદાજે 62 લાખ લીટર દારૂ ઝડપાયો હતો. 114 કરોડની રોકડ જપ્તીમાં રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોમાં તેલંગાણા સૌથી આગળ છે.

આ વખતની ચૂંટણીમાં ગુજરાતે અનોખો વિક્રમ સર્જી દીધો ! 

લોકસભાની ચૂંટણીના પડઘમ વચ્ચે બારામતી બેઠક શરદ પવાર અને તેમના ભત્રીજા અજિત પવાર વચ્ચે યુદ્ધનું મેદાન બની ગયું છે. એનસીપીના સુપ્રિમો શરદપવારની પુત્રી અને ત્રણ વખત સાંસદ સુપ્રિયા સુલે બારામતી બેઠક પરથી ચૂંટણી લડી રહી છે, ત્યારે તેમના પ્રતિસ્પર્ધી તરીકે ભાઇ અજિત પવારની પત્ની સુનેત્રા પવાર જંગમાં ઉતરી છે. મતલબ કે બારામતી બેઠક પર પવાર પરિવારની ભાભી અને નણંદ વચ્ચે જંગ જામશે.

યોગાનુયોગ, શરદ પવાર અને તેમના ભત્રીજા અજિત પવાર વચ્ચેનો રાજકીય જંગ હવે શરદ પવારની પુત્રી સુપ્રિયા શૂલે અને અજીત પવારની પત્ની સુનેત્રા પવાર ચૂંટણી લડાઈને વૈચારિક લડાઈ અને વિકાસ બનાવવા માટે સતત અલગ-અલગ માર્ગો અપનાવી રહ્યાં છે.

વિડંબના એ છે કે, પવાર પરિવારમાં વિભાજન ખુલ્લેઆમ બહાર આવ્યું છે, કારણ કે અજિત પવારના પોતાના ભાઈઓ અને ભત્રીજાઓ ઉપરાંત, પવારની બહેનો સહિત મોટી સંખ્યામાં પરિવારના સભ્યો ખુલ્લેઆમ સુપ્રિયાની જીત માટે પ્રચાર કરી રહ્યા છે. આ સંજોગોમાં અજિત પવારે તેઓ પત્ની અને બે પુત્રો સાથે એકલા પડી ગયાનું નિવેદન કર્યું છે.

સુપ્રિયા મતદારોને અપીલ કરવામાં એકદમ સ્પષ્ટ છે કે લોકસભાની ચૂંટણી મહત્વપૂર્ણ છે, કારણ કે તે લોકશાહી પ્રણાલીને વધુ મજબૂત કરવા અને બંધારણનું રક્ષણ કરવા માટેની નીતિઓનું ભાવિ નક્કી કરશે. આ ઉપરાંત, તે રોજગારની ઘટતી તકો, વધતી જતી મોંઘવારી, અમીર અને ગરીબ વચ્ચેનું વિભાજન, કેન્દ્રીય તપાસ એજન્સીઓનો દુરુપયોગ અને એક દાયકાના કૌભાંડોના વિવાદ વચ્ચે થઇ રહી છે.

ચૂંટણી બોન્ડ પરના તાજેતરના વિવાદને સુપ્રિયા પવારે વડાપ્રધાન મોદીના 10 વર્ષના શાસન દરમિયાનના સૌથી મોટા કૌભાંડોમાંના એક તરીકે પ્રકાશિત કરવામાં આવ્યા છે. જ્યાં સુધી બારામતીની વાત છે, સુપ્રિયા પાણીની અછત અને બારામતીની તર્જ પર અન્ય વિધાનસભા મતવિસ્તારોના વિકાસને લગતા મુદ્દાઓ ઉઠાવી રહી છે.

સુનેત્રાની અપીલ છે કે નરેન્દ્ર મોદીને સતત ત્રીજી વખત વડાપ્રધાન બનાવીને દેશના સાતત્ય, સ્થિરતા અને વિકાસને આગળ ધપાવો. તેણીએ તેમના પતિની ફિલસૂફીનો પુનરોચ્ચાર કર્યો છે કે કેન્દ્રમાં ભાજપની આગેવાનીવાળી સરકાર અને રાજ્યમાં ભાજપ, શિવસેના અને એનસીપીની મહાગઠબંધન સરકાર દ્વારા રજૂ કરાયેલ ડબલ એન્જિન સરકાર, સમાવેશી અને ટકાઉ વિકાસ માટે સમયની જરૂરિયાત છે.

બારામતી બેઠક પર પવાર પરિવારના ભાભી અને નણંદ વચ્ચે જંગ  

દિલ્હીના મુખ્યમંત્રી અરવિંદ કેજરીવાલ તિહાર જેલમાંથી બહાર આવ્યા છે. તિહારથી બહાર આવ્યા બાદ કેજરીવાલે આમ આદમી પાર્ટીના નેતાઓ અને કાર્યકરોને સંબોધતા કહ્યું કે મેં કહ્યું હતું કે હું જલ્દી આવીશ, હું આવી ગયો છું. તેમણે કહ્યું કે સૌથી પહેલા હું હનુમાનજીના ચરણોમાં પૂજા કરવા માંગુ છું, હનુમાનજીના આશીર્વાદથી હું તમારી વચ્ચે છું. તેમણે કહ્યું કે દેશના કરોડો લોકોએ મને તેમના આશીર્વાદ મોકલ્યા છે. સુપ્રીમ કોર્ટના જજોનો આભાર, જેમના કારણે આજે હું તમારી વચ્ચે છું. કેજરીવાલને આજે જ સુપ્રીમ કોર્ટમાંથી 1 જૂન સુધી વચગાળાના જામીન મળી ગયા છે. કોર્ટે કેજરીવાલને 2 જૂને આત્મસમર્પણ કરવા કહ્યું છે. જો કે સુપ્રીમ કોર્ટે આ અંગે કેટલીક શરતો પણ રાખી છે. આમ આદમી પાર્ટીના રાષ્ટ્રીય સંયોજક કેજરીવાલની 21 માર્ચે ધરપકડ કરવામાં આવી હતી.તિહારમાંથી બહાર આવ્યા બાદ અરવિંદ કેજરીવાલે કહ્યું કે દેશને બચાવવો પડશે. તેણે કહ્યું કે હું મારા તન, મન અને ધનથી લડી રહ્યો છું અને સંઘર્ષ કરી રહ્યો છું.

કેજરીવાલના તિહારમાંથી બહાર આવવાને કારણે આમ આદમી પાર્ટીના કાર્યકરોમાં જબરદસ્ત ઉત્સાહ છે. આપનાકાર્યકર્તાઓએ તિહારની બહાર મીઠાઈઓ વહેંચીને ઉજવણી કરી. કેજરીવાલના નિવાસસ્થાનની બહાર જોરદાર આતશબાજી અને ફૂલોની વર્ષા પણ કરવામાં આવી હતી.

દિલ્હીમાં 25મી મેના રોજ લોકસભાની ચૂંટણી યોજાવાની છે, જેમાં માત્ર 15 દિવસ બાકી છે. દિલ્હીમાં આમ આદમી પાર્ટી કોંગ્રેસ સાથે મળીને ચૂંટણી લડી રહી છે. જો કેજરીવાલ ચૂંટણી પહેલા બહાર આવશે તો પાર્ટીને ભરપૂર સમર્થન મળશે. કેજરીવાલની ગેરહાજરીમાં તેમની પત્ની સુનીતા કેજરીવાલ હાલમાં પ્રચારમાં વ્યસ્ત છે.

જામીન મળતાં જ કેજરીવાલે શું હૂંકાર કર્યો ? 

સુરતમાંથી કોંગ્રેસના ઉમેદવાર નિલેશ કુંભાણીનું નામાંકન રદ થયા બાદ અને બાકીના 8 અપક્ષ ઉમેદવારોના નામ પરત ખેંચાતા ભાજપના ઉમેદવાર મુકેશ દલાલ બિનહરીફ ચૂંટાયા છે. વાસ્તવમાં, કોંગ્રેસના ઉમેદવારના ત્રણ પ્રસ્તાવકોએ ઉમેદવારી પત્રોમાં નકલી સહીઓનો આરોપ લગાવીને ચૂંટણી પંચને ફરિયાદ કરી હતી. કોંગ્રેસના ઉમેદવાર નિલેશ કુંભાણીની ઉમેદવારી રદ થયા બાદ અન્ય ઉમેદવારોએ ઉમેદવારી પાછી ખેંચી લેતાં ભાજપના મુકેશ દલાલને બિનહરીફ વિજેતા જાહેર કરવામાં આવ્યા હતા.

ભાજપના મુકેશ દલાલ છેલ્લા 12 વર્ષમાં લોકસભાની ચૂંટણી બિનહરીફ જીતનાર પ્રથમ ઉમેદવાર બન્યા છે. તેઓ ભાજપના પ્રથમ ઉમેદવાર પણ બન્યા છે. મુકેશ દલાલ સહિત1951 થી કોઈપણ ચૂંટણી લડ્યા વિના સંસદીય ચૂંટણી જીતનારા લોકોની સંખ્યા લગભગ 35 પર પહોંચી ગઈ છે. તાજેતરમાં અરુણાચલ પ્રદેશમાં વિધાનસભા ચૂંટણીમાં ભાજપના 10 ઉમેદવારો બિનહરીફ જીત્યા હતા.

સમાજવાદી પાર્ટીના ડિમ્પલ યાદવે 2012માં કન્નૌજ લોકસભા પેટાચૂંટણીમાં બિનહરીફ જીત મેળવી હતી. સંસદીય ચૂંટણીમાં બિનહરીફ જીત મેળવનારા અન્ય અગ્રણી નેતાઓમાં વાયબી ચવ્હાણ, ફારૂક અબ્દુલ્લા, હરે કૃષ્ણા મહતાબ, ટીટી કૃષ્ણાચારી, પીએમ સઈદ અને એસસી જમીરનો સમાવેશ થાય છે. કોઈપણ હરીફાઈ વિના લોકસભામાં પહોંચેલા સૌથી વધુ ઉમેદવારો કોંગ્રેસના છે. સિક્કિમ અને શ્રીનગર મતવિસ્તારમાં આવી બિનહરીફ ચૂંટણી બે વખત થઈ છે. પેટાચૂંટણી બિનહરીફ જીતીને ડિમ્પલ સહિત નવ ઉમેદવારો લોકસભામાં પહોંચ્યા છે. 1957ની સામાન્ય ચૂંટણીઓમાં મહત્તમ સાત ઉમેદવારો બિનહરીફ જીત્યા હતા, ત્યારબાદ 1951 અને 1967ની ચૂંટણીમાં પાંચ-પાંચ ઉમેદવારો હતા. જ્યારે 1962માં ત્રણ અને 1977માં બે ઉમેદવારો બિનહરીફ જીત્યા હતા, જ્યારે 1971, 1980 અને 1989માં એક-એક ઉમેદવાર બિનહરીફ ચૂંટણી જીત્યા હતા.

સુરતના મુકેશ દલાલ ભાજપના પહેલા અને દેશના 35 મા બિનહરીફ સાંસદ

સુરત લોકસભાના કોંગ્રેસના ઉમેદવાર નિલેશ કુંભાણીનું ફોર્મ રદ થયું હતું. નિલેશ કુંભાણીના ત્રણ ટેકેદારોને રજુ કરી શક્યા ન હતા. આખરે તેમનું ઉમેદવારી પત્ર રદ કરવામાં આવ્યું હતું.

ઉમેદવારી પત્રની ચકાસણી દરમ્યાન ભાજપે કોંગ્રેસના ઉમેદવાર નિલેશ કુંભાણીના ટેકેદારોની સહી અંહે વાંધો ઉઠાવ્યો હતો. ત્રણે ટેકેદારોએ સોગંદનામા પર ઉમેદવારી પત્રમાં ટેકેદારો તરીકે તેમની સહી ન હોવાનું જણાવ્યું હતું. બીજી તરફ ટેકેદારો ગુમ થયાની ફરિયાદ પણ નોંધાવવામાં આવી હતી. નિલેશ કુંભાણીએ ટેકેદારોને હાજર કરવા માટે ચોવીસ કલાકનો સમય માંગ્યો હતો. એ બાદ કલેક્ટરે રવિવારે સવારે ટેકેદારો સાથે હાજર રહેવા નિલેશ કુંભાણીને જણાવ્યું હતું. પરંતુ નિલેશ કુંભાણી ટેકેદારોને હાજર કરી શક્યા ન હતા, તેથી આખરે તેમનું ઉમેદવારી પત્ર રદ કરવામાં આવ્યું હતું.

કોંગ્રેસ સ્વભાવિકપણે આ ઘટનાને ભાજપનું ષડયંત્ર ગણાવી રહી છે તો ભાજપનું કહેવું છે કે આ તમામ કોંગ્રેસના આંતરિક પ્રશ્નો છે જેમા અમારે કોઈ લેવા-દેવા નથી. રાજકીય રમતમાં કોંગ્રેસ હારી ગઈ છે. જો કે હવે કદાચ હાઈકોર્ટમાં પિટીશન થશે, હેબિયર્સ કોર્પર્સ થશે પણ અત્યારે તો હકીકત એટલી જ છે કે ભાજપ સામે હવે મુખ્ય વિપક્ષ કોંગ્રેસનો ઉમેદવાર જ ચૂંટણી લડી શકે એમ નથી.

હવે તો બીજા નાના પક્ષ કે અપક્ષ ઉમેદવારો ઉમેદવારી ખેંચી લે તો સુરત લોકસભા બેઠક બિનહરીફ થઇ શકે છે. જો કે સવાલ એ થાય કે કોંગ્રેસના ઉમેદવારનું ઉમેદવારી પત્ર રદ થાય એ પાછળ બંધબારણે રમત કોણ રમી ગયું અને કોની સાથે રમી ગયું. કોંગ્રેસ વિશ્વાસપાત્ર ટેકેદારો મેળવવામાં નિષ્ફળ ગઇ કે કોઇ નેતા ખેલ કરી ગયા ?

સુરત બેઠક પર કોંગ્રેસના ઉમેદવારનું ફોર્મ રદ, કોણ કળા કરી ગયું ? 

આજે દિવસભર સુરતની બેઠક પરથી કોંગ્રેસના ઉમેદવાર નિલેશ કુંભાણીનું ઉમેદવારી પત્ર રદ થયાની ચર્ચા ચાલી રહી હતી. જો કે હવે કલેક્ટરે આવતી કાલે એ અંગે નિર્ણય જાહેર કરશે એવા હેવાલ છે.

કોંગ્રેસના ઉમેદવાર તરીકે સુરત બેઠક પરથી નિલેશ કુંભાણીએ ઉમેદવારી નોંધાવી હતી. જો કે આજે ઉમેદવારીપત્રની ચકાસણીના દિવસે તેમના ત્રણ ટેકેદારોએ તેમની સહી પોતાની નહીં હોવાની એફિડેવિટ કરી જાણ કરતાં નિલેશ કુંભાણીની ઉમેદવારી સામે ભાજપે વાંધો ઉઠાવતા તેમની ઉમેદવારી રદ થઇ હતી. જો કે કલેક્ટર સમક્ષ નિલેશ કુંભાણીએ 24 કલાકનો સમય માંગતા આવતી કાલે સવારે કલેક્ટરે ત્રણે ટેકેદારોને સાથે રાખીને ઉપસ્થિત થવા જણાવ્યું છે.

એક ચર્ચા એવી છે કે નિલેશ કુંભાણીના ત્રણ ટેકેદારોએ એફિડેવિટ કરીને સહી ખોટી હોવાની ફરિયાદ કરી હતી. આ ત્રણ ટેકેદારો નિલેશ કુંભાણીના ખાસ ગણાય છે. ધ્રુવિન ધામેલિયા નિલેશ કુંભાણીના મિત્ર છે, જ્યારે રમેશ પોલારા ભાગીદાર છે અને જગદીશ સાવલિયા તો કુંભાણીના બનેવી થાય છે. જો કે એક હેવાલ એવા છે કે આ ત્રણ ટેકેદારોમાંથી બે ટેકેદારો સંપર્ક વિહોણા છે.

જો કે આ ટેકેદારો ગુમ થયા હોવાની ચર્ચા પણ ચાલી હતી. કોંગ્રેસના ઉમેદવાર નિલેશ કુંભાણી પણ ઉમરા પોલીસ મથકે રજુઆત કરવા ગયા હતા. હવે જોવાનું રહે કે આ ત્રણ ટેકેદારો સાથે કાલે નિલેશ કુંભાણી કલેક્ટર સમક્ષ ઉપસ્થિત થાય છે કે કેમ ?

આ આખો ખેલ ભાજપે કર્યો છે કે જાતે જ એ ખેલ ભજવાઇ ગયો છે, એ તો આવતી કાલે કલેક્ટર સમક્ષ નિલેશ કુંભાણી ટેકેદારો સાથે ઉપસ્થિત થાય ત્યારે જ ખબર પડશે.

મતલબ કે સુરત બેઠકના કોંગ્રેસના ઉમેદવાર નિલેશ કુંભાણીનું ઉમેદવારી પત્ર રદ થયું છે કે કેમ એ અંગે આવતી કાલે 11 વાગ્યા પછી જ સત્તાવાર જાહેરાત કલેક્ટર દ્વારા થશે.

સુરતની બેઠકના કોંગ્રેસના ઉમેદવાર નિલેશ કુંભાણીનું ભાવિ આવતી કાલે નક્કી થશે

લોકસભા ચૂંટણી 2024ના પ્રથમ તબક્કા માટે 21 રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોની કુલ 102 બેઠકો માટે મતદાન થયું છે. પ્રથમ તબક્કામાં જે બેઠકો પર મતદાન થયું તેમાં તમિલનાડુની તમામ 39, રાજસ્થાનની 12, ઉત્તર પ્રદેશની આઠ, મધ્યપ્રદેશની છ, ઉત્તરાખંડની તમામ પાંચ, મહારાષ્ટ્રની પાંચ, આસામ અને બિહારની ચાર-ચાર બેઠકોનો સમાવેશ થાય છે. બંગાળની ત્રણ, મણિપુર, મેઘાલય, અરુણાચલ પ્રદેશની બે-બે અને છત્તીસગઢ, મિઝોરમ અને ત્રિપુરાની એક-એક બેઠકનો સમાવેશ થાય છે.

ચૂંટણી પંચના આંકડા અનુસાર, સાંજે 5 વાગ્યા સુધી 102 બેઠકો પર 60.10 ટકાથી વધુ મતદાન નોંધાયું છે. બપોરે 3 વાગ્યા સુધી 49.78 ટકા મતદાન નોંધાયું હતું. જે 102 બેઠકો પર મતદાન થઈ રહ્યું છે, ત્યાં 2019માં 69.96 ટકા મતદાન થયું હતું.

રાજ્યવાર મતદાનના આંકડા

પ્રથમ તબક્કામાં ઉત્તર પ્રદેશની આઠ બેઠકો પર સાંજે 5 વાગ્યા સુધી સહારનપુર સીટ પર સૌથી વધુ 63.29 ટકા અને સૌથી ઓછું 52.42 ટકા મતદાન રામપુર સીટ પર થયું હતું. 2019 માં, આ બેઠકોમાંથી, સહારનપુરમાં સૌથી વધુ 70.87 ટકા અને રામપુર લોકસભા બેઠક પર સૌથી ઓછું 63.19 ટકા મતદાન થયું હતું. છેલ્લી ચૂંટણીમાં આ આઠ બેઠકોમાંથી ભાજપ અને બસપાએ ત્રણ અને સપાએ બે બેઠકો જીતી હતી.

પ્રથમ તબક્કામાં ઉત્તરાખંડની પાંચેય બેઠકો પર સાંજે 5 વાગ્યા સુધી નૈનીતાલ-ઉધમ સિંહ નગર સીટ પર સૌથી વધુ 59.36 ટકા અને અલ્મોડા સીટ પર સૌથી ઓછું 44.43 ટકા મતદાન થયું હતું. 2019 માં, આ બેઠકો પૈકી હરિદ્વારમાં સૌથી વધુ 69.18 ટકા મતદાન થયું હતું અને સૌથી ઓછું 52.31 ટકા અલ્મોડામાં હતું. ગત ચૂંટણીમાં ભાજપે તમામ પાંચ બેઠકો જીતી હતી.

પ્રથમ તબક્કામાં મધ્યપ્રદેશની છ બેઠકો પર સાંજે 5 વાગ્યા સુધી છિંદવાડા સીટ પર સૌથી વધુ 73.85 ટકા અને સિધી સીટ પર સૌથી ઓછું 51.24 ટકા મતદાન થયું હતું. 2019 માં, આ બેઠકોમાંથી, છિંદવાડામાં સૌથી વધુ 82.42 ટકા અને જબલપુરમાં સૌથી ઓછી મતદાન ટકાવારી 69.46 ટકા હતી. છેલ્લી ચૂંટણીમાં આમાંથી પાંચ બેઠકો ભાજપ અને એક કોંગ્રેસને ફાળે ગઈ હતી.

પ્રથમ તબક્કામાં રાજસ્થાનની 12 બેઠકો પર સાંજે 5 વાગ્યા સુધી ગંગાનગર સીટ પર સૌથી વધુ 60.29 ટકા અને કરૌલી ધોલપુર સીટ પર સૌથી ઓછું 42.53 ટકા મતદાન થયું હતું. 2019 માં, આ બેઠકોમાંથી, ગંગાનગરમાં સૌથી વધુ 74.77 ટકા અને કરૌલી ધોલપુરમાં સૌથી ઓછી 55.18 ટકા મતદાન થયું હતું. છેલ્લી ચૂંટણીમાં આ 12 બેઠકોમાંથી ભાજપે 11 બેઠકો અને રાષ્ટ્રીય લોકતાંત્રિક પાર્ટીએ એક બેઠક જીતી હતી. 2019 માં, રાષ્ટ્રીય લોકતાંત્રિક પાર્ટીના હનુમાન બેનીવાલે ભાજપના સમર્થનથી ચૂંટણી લડી અને જીતી ગયા હતા. આ વખતે બેનીવાલને કોંગ્રેસનું સમર્થન છે.

બિહારની ચાર સીટો પર પહેલા તબક્કામાં મતદાન થઈ રહ્યું છે. સાંજે 5 વાગ્યા સુધી ઔરંગાબાદ સીટ પર સૌથી વધુ 49.95 ટકા અને સૌથી ઓછું 40.2 ટકા નાબાડા સીટ પર મતદાન થયું હતું. 2019 માં, આ બેઠકો પૈકી, ગયામાં સૌથી વધુ 56.18 ટકા અને નબાદાદામાં સૌથી ઓછું 49.73 ટકા મતદાન થયું હતું. છેલ્લી ચૂંટણીઓમાં એલજેપીએ આમાંથી બે બેઠકો જીતી હતી અને ભાજપ અને જેડીયુએ એક-એક બેઠક જીતી હતી.

અન્ય રાજ્યોમાં શું સ્થિતિ છે?

આ સિવાય પ્રથમ તબક્કામાં તમિલનાડુની તમામ 39 બેઠકો, મહારાષ્ટ્રની પાંચ, આસામની ચાર, પશ્ચિમ બંગાળની ત્રણ, મણિપુર, મેઘાલય, અરુણાચલ પ્રદેશ, છત્તીસગઢની બે-બે બેઠકો, મિઝોરમ અને ત્રિપુરામાં એક-એક સીટ પર પણ મતદાન થયું હતું.

2019 માં, DMK અને તેના સહયોગીઓએ તમિલનાડુમાં 39 માંથી 38 બેઠકો જીતી હતી. જેમાંથી 24 બેઠકો ડીએમકે જીતી હતી. બીજી બેઠક AIADMK જીતી હતી. મહારાષ્ટ્રની પાંચ બેઠકોમાંથી ભાજપે ત્રણ અને શિવસેના અને કોંગ્રેસે એક-એક બેઠક જીતી હતી. આસામની ચાર બેઠકોમાંથી ભાજપે ત્રણ અને કોંગ્રેસે એક બેઠક જીતી હતી. ગત ચૂંટણીમાં ભાજપે પશ્ચિમ બંગાળની ત્રણેય બેઠકો જીતી હતી. મણિપુરની બે બેઠકોમાંથી ભાજપે એક અને નાગા પીપલ્સ ફ્રન્ટે એક બેઠક જીતી હતી. 2019માં ભાજપે અરુણાચલ પ્રદેશની બંને બેઠકો જીતી હતી. આ સિવાય કોંગ્રેસે છત્તીસગઢમાં એક સીટ, મિઝોરમમાં મિઝો નેશનલ ફ્રન્ટ અને ત્રિપુરામાં એક સીટ પર ભાજપે જીત મેળવી હતી.

પ્રથમ તબક્કામાં 102 બેઠકો પર ક્યાં અને કેટલું મતદાન થયું ?

લોકસભાની ચૂંટણીનો ગરમાટો શરૂ થઇ ગયો છે. સાત તબક્કામાં યોજાનારી ચૂંટણીના પહેલા તબક્કામાં 19 એપ્રિલે મતદાન થશે. આ પહેલા તબક્કામાં 21 રાજ્યોની 102 લોકસભા બેઠકો માટે 1625 ઉમેદવારો ચૂંટણી જંગમાં ઉતર્યા છે. આ ઉમદેવારોમાં 252 ઉમેદવારો સામે ગુનાહિત કેસ ચાલે છે, જ્યારે 450 ઉમેદવારો કરોડપતિ છે. આ ઉમેદવારો પૈકી સૌથી ધનિક ઉમેદવાર મધ્યપ્રદેશની છિંદવાડા બેઠક પરથી કોંગ્રેસના નકુલ નાથ છે. તેમણે ઉમેદવારી કરતાં નોંધાવેલી એફિડેવિટમાં 716 કરોડ રૂપિયાની સંપત્તિ દર્શાવી છે.

પહેલા તબક્કાની ચૂંટણીમાં કૂલ 1625 ઉમેદવારો મેદાનમાં છે. આ ઉમેદવારો પૈકી 1491 પુરૂષો અને 134 મહિલાઓ ચૂંટણી લડી રહ્યા છે. આ તબક્કામાં તમિલનાડુમાં સૌથી વધુ 39 લોકસભા સીટો માટે મતદાન થશે. તમિલનાડુની 39 બેઠકો માટે 950 ઉમેદવારો મેદાનમાં છે. જ્યારે પુડુચેરીમાં એક સીટ માટે સૌથી વધુ 26 ઉમેદવારો મેદાનમાં છે અને નાગાલેન્ડમાં એક સીટ માટે સૌથી ઓછા ત્રણ ઉમેદવારો મેદાનમાં છે. ઉત્તર પ્રદેશની આઠ બેઠકો માટે 80 ઉમેદવારોએ ચૂંટણી જંગમાં ઉતર્યા છે. જ્યારેપશ્ચિમ બંગાળમાં ત્રણ બેઠકો માટે 37 ઉમેદવારો, રાજસ્થાનમાં 12 બેઠકો માટે 114 અને મહારાષ્ટ્રમાં પાંચ બેઠકો માટે 97 ઉમેદવારોએ ચૂંટણી લડી રહ્યા છે.

એસોસિએશન ફોર ડેમોક્રેટિક રિફોર્મ દ્વારા પહેલા તબક્કાની ચૂંટણી લડતા ઉમેદવારોમાંથી 1618 ઉમેદવારોએ ઉમેદવારી પત્ર સાથે જોડેલી એફિડેવિટનો અભ્યાસ કર્યો છે. એસોસિએશન ફોર ડેમોક્રેટિક રિફોર્મના હેવાલ મુજબ 1618 ઉમેદવારોમાંથી 252 ઉમેદવારો સામે કેટલાક ફોજદારી કેસ નોંધાયેલા છે. ખાસ તો 161 ઉમેદવારો સામે હત્યા અને અપહરણ જેવા ગંભીર ગુના નોંધાયેલા છે. જ્યારે 18 ઉમેદવારો સામે મહિલાઓ વિરુદ્ધના ગુના અને એક સામે દુષ્કર્મનો કેસ નોંધાયેલો છે. 

એસોસિએશન ફોર ડેમોક્રેટિક રિફોર્મના હેવાલ મુજબ પહેલા તબક્કાની ચૂંટણી લડનારા 1625 ઉમેદવારોમાંથી 450 ઉમેદવારો કરોડપતિ છે. આ ઉમેદવારો પૈકી છિંદવાડા બેઠક પર ચૂંટણી લડતા કોંગ્રેસના નકુલ નાથ સૌથી અમીર ઉમેદવાર છે. બીજા ક્રમે તામિલનાડુના AIADMKના અશોક કુમારની સંપત્તિ 662 કરોડ રૂપિયા છે અને તમિલનાડુના ભાજપના ઉમેદવાર દેવનાથને 304 કરોડ રૂપિયાની સંપત્તિ બતાવી છે.

19 એપ્રિલે પ્રથમ તબક્કાની ચૂંટણી, 1625 ઉમેદવારો, 252 સામે ગુનાહિત કેસ, ને 450 કરોડપતિ

ચૂંટણીમાં રાષ્ટ્રીય અને પ્રાદેશિક પક્ષોને જ તેમના પક્ષના પ્રતિકો ચૂંટણીના નિશાન તરીકે ફાળવવામાં આવતા હોય છે. પરંતુ બીજા અનેક નાના પક્ષો કે અપક્ષ ઉમેદવારો માટે જુદા જુદા પ્રતિકો પસંદ કરવાના હોય છે. આ પ્રતિકોમાં સૌથી વધુ પ્રતિકો શાકભાજી અને ફળોના પ્રતિકો હોય છે.

તરબૂચ, અખરોટ, ફણસ, લીલુ મરચું, શીમલા મરચું, સફરજન, ફ્લાવર, વટાણા, નાળિયેરી ફાર્મ, નાસપતિ, શેરડી, મગફળી, ખેડૂત, ભિંડો, આદુ, ફળની ટોકરી જેવા પ્રતિકોમાંથી ઉમેદવારોને ફાળવણી થતી હોય છે. એ જ રીતે વિવિધ રમતોમાંથી પણ કેટલાક પ્રતિકો ફાળવવામાં આવતા હોય છે. વિવિધ રમતોના સાધનો સહિત કૂલ 12 ચૂંટણી પ્રતિકો પસંદ કરવામાં આવ્યા છે. રમતગમત ક્ષેત્રમાંથી બેટ, બેટ્સમેન, હોકી રમતો ખેલાડી, ટેનિસ બોલ, ભાલાફેંક, કેરમ, ફૂટબોલ ખેલાડી, કૂદવાનું દોરડું, ચેસબોર્ડ, ટેનિસ બોલ, ડમ્બેલ, હોકી અને બોલ, સ્ટમ્પ, ટેનિસ બોલ અને રેકેટ જેવા પ્રતિકોમાંથી ઉમેદવારો પસંદ કરી શકશે.

જો કે આ વખતે મુક્ત પ્રતિકોની યાદીમાં કુલર, રોબોટ, ચીપિયો, ઘોડિયું, પગમોજાં, ગરણી, સિટી, સ્ટેપલર, રોડ રોલર, રિમોટ, ટેન્ટ, સાબુદાની, ટ્રક, એસી, પગમોજાં, ટ્યુબલાઇટ અને શટર જેવા પ્રતિકોનો પણ સમાવેશ કરાયો છે.

તરબૂચ, નાસપતિ, સફરજન... આ ફળોના નામ નહીં, પણ ચૂંટણીના પ્રતિકો ! 

નવી પેઢીના મતદારોએ તો ઇવીએમ મશીનથી જ ચૂંટણીમાં મતદાન કર્યું હશે. પરંતુ એ પહેલા કાગળ પર છપાયેલા મતપત્રકો પર જ સિક્કો મારીને મત આપવાના થતા હતા. એ કારણે જ દેશની લોકસભાની પહેલી ચૂંટણી 1951-52 માં 180 ટન કાગળ ચૂંટણી કરાવવા માટે ઉપયોગમાં લેવાયો હતો.

લોકસભાની પહેલી સામાન્ય ચૂંટણીની સાથે સાથે કેટલીક વિધાનસભાની ચૂંટણી પણ યોજવામાં આવી હતી. એ વખતે બંને મતપત્રોની ઓળખ મતદારો કરી શકે એ માટે લોકસભાની ચૂંટણી માટે ઓલિવ ગ્રીન અને વિધાનસભાની ચૂંટણી માટે ચોકલેટ રંગની મતપત્રો પર આડી પટ્ટીમાં રંગ લગાવ્યો હતો. આ મતપત્રકો નાસિકના સિક્યોરિટી પ્રેસમાં છપાવવામાં આવ્યા હતા કે જેથી ડિઝાઇનમાં કોઇ પણ પ્રકારનો તફાવત રહે નહીં. બેલેટ પેપર માટે વોટરમાર્ક્ડ પેપરનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો હતો.

હૈદરાબાદમાં ઓલવિન કંપનીએ બનાવેલા બેલેટ બોક્સમાં મતપત્ર નાંખવાની જગ્યા ફક્ત એક ઇંચની હોવાથી બેલેટ પેપરની જાડાઇ ઓછી કરવામાં આવી હતી. બેલેટ પેપર પર ઉમેદવારોના નામ પણ છાપવામાં આવ્યા ન હતા. દરેક ઉમેદવાર માટે બેલેટ બોક્સ જુદા જુદા રંગના રાખવામાં આવ્યા હતા.

પહેલી સામાન્ય ચૂંટણીમાં 86 બેઠકો હતી. એ ચૂંટણીમાં એક સાંસદ સામાન્ય વર્ગનો અને બીજો સાંસદ અનામત વર્ગનો હતો. એક બેઠક પરથી ત્રણ સાંસદની ચૂંટણી થઇ હતી. આ બેઠક પર દરેક મતદારોની સાંસદની સંખ્યાના હિસાબે જ મત વહેંચવામાં આવ્યા હતા.60 કરોડ મતપત્રો છાપવા માટે 180 ટન કાગળનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો હતો. એમાં લગભગ 10.77 લાખ રૂપિયાનો ખર્ચ થયો હતો.

Election 2024